Αστρονομία

Ο επικεφαλής του αμφιλεγόμενου πειράματος ανακοίνωσε ότι αποχωρεί μετά το φιάσκο

Παραιτήθηκε ο Αντόνιο Ερεντιτάτο από τη θέση του επικεφαλής του πειράματος Opera μετά την αμφισβήτηση των ευρημάτων της ομάδας του για τα νετρίνα

Λονδίνο 

Το Εθνικό Ινστιτούτο Πυρηνικής Φυσικής (INFN) της Ιταλίας ανακοίνωσε ότι ο Αντόνιο Ερεντιτάτο, επικεφαλής του πειράματος Opera, παραιτήθηκε από τη θέση του.

Η ερευνητική ομάδα του πειράματος είχε ανακοινώσει πριν λίγους μήνες ότι τα νετρίνα κινούνται ταχύτερα από το φως. Η ανακοίνωση προκάλεσε σεισμό στην επιστημονική κοινότητα αφού ανέτρεπε θεμελιώδεις δομές της Φυσικής. 

Οι επαναλήψεις του πειράματος όμως από άλλες ομάδες έδειξαν ότι τα αρχικά αποτελέσματα ήταν εσφαλμένα είτε εξαιτίας μιας τεχνικής αστοχίας είτε λόγω προβλημάτων στη χρονομέτρηση. Ο σάλος που προκλήθηκε υποχρέωσε, όπως φαίνεται, τον Ερεντιτάτο να εγκαταλείψει τη θέση του. 

Τα νετρίνα και το πείραμα

Τα νετρίνα είναι υποατομικά σωματίδια με ελάχιστη μάζα και μηδενικό φορτίο τα οποία δεν αλληλεπιδρούν σχεδόν καθόλου με άλλα σωματίδια. Οι ερευνητές του πειράματος Opera εξέπεμψαν πέρυσι από το CERN μία δέσμη νετρίνων και μέτρησαν πόσα νετρίνα έφτασαν στο ερευνητικό κέντρο του Γκραν Σάσο στην Ιταλία. Σύμφωνα με τις μετρήσεις τους, εντοπίστηκαν νετρίνα που διένυσαν την απόσταση των 730 χιλιομέτρων 60 νανοδευτερόλεπτα ταχύτερα από τον χρόνο που χρειάζεται το φως. 

Αν αυτό ίσχυε θα ανατρέπονταν σχεδόν τα πάντα στην Φυσική αφού θα κλονίζονταν τα θεμέλια της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας του Αινστάιν που αναφέρει ότι τίποτε δεν μπορεί να κινηθεί ταχύτερα από το φως. 

Η συνέχεια και η παραίτηση

Η ερευνητική ομάδα του Opera είχε προχωρήσει σε μια προσεκτική ανακοίνωση στην οποία έκανε γνωστά τα αποτελέσματα του πειράματος και ανέφερε ότι «έχουμε μεγάλη εμπιστοσύνη στα αποτελέσματα μας. Χρειαζόμαστε όμως και άλλους συναδέλφους να κάνουν πειράματα και να τα επιβεβαιώσουν ή να τα διαψεύσουν». Η κίνηση όμως αυτή κατακρίθηκε ακόμη και από επιστήμονες που είχαν συνεργαστεί με την ερευνητική ομάδα για το πείραμα. Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που υποστήριξαν ότι τα αποτελέσματα δεν έπρεπε να ανακοινωθούν πριν γίνουν επαναλήψεις και υπάρξει επιβεβαίωση. 

Οπως ήταν αναμενόμενο, τα ευρήματα του πειράματος ήταν τόσο εντυπωσιακά που έφεραν στο επίκεντρο του παγκόσμιου επιστημονικού ενδιαφέροντος την ερευνητική ομάδα. Ήταν όμως δεδομένο ότι ενδεχόμενη αμφισβήτηση των ευρημάτων θα προκαλούσε τριγμούς στην ομάδα και στο πείραμα. Κάτι που τελικά συνέβη. 

Δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν ότι η αποχώρηση του Ερεντιτάτο δεν ήταν και τόσο αυθόρμητη αφού ετέθη ζήτημα από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας. Ο Ερεντιντάτο μέχρι στιγμής δεν έχει κάνει καμία επίσημη δήλωση και αποφεύγει να συνομιλήσει με δημοσιογράφους που τον αναζητούν.