Καλλιτεχνική απεικόνιση του δορυφόρου Cheops
Πλανήτες που περιφέρονται γύρω από κοντινούς αστέρες θα είναι το αντικείμενο της νέας διαστημικής αποστολής που ανακοίνωσε η ESA την περασμένη Παρασκευή. Ο δορυφόρος που φέρει το όνομα Cheops αναμένεται να είναι έτοιμος για εκτόξευση το 2017.
Ο Cheops πήρε το όνομά του από τα αρχικά των λέξεων CHaracterising ExOPlanets Satellite και στόχος του είναι γειτονικοί αστέρες γύρω από τους οποίους είναι γνωστό ότι περιφέρονται πλανήτες.
Σε μετρήσεις πολύ μεγάλης ακρίβειας της λαμπρότητας των αστέρων, οι επιστήμονες θα αναζητήσουν τα σημάδια που αφήνουν οι πλανήτες καθώς διαβαίνουν μπροστά τους.
Σε μετρήσεις πολύ μεγάλης ακρίβειας της λαμπρότητας των αστέρων, οι επιστήμονες θα αναζητήσουν τα σημάδια που αφήνουν οι πλανήτες καθώς διαβαίνουν μπροστά τους.
Από την άλλη, οι παρατηρήσεις που θα συγκεντρώσει θα βοηθήσουν στον ακριβή προσδιορισμό της ακτίνας του κάθε πλανήτη. Για εκείνους τους πλανήτες που είναι γνωστή η μάζα τους, στη συνέχεια θα υπολογιστεί η πυκνότητά τους.
Οι τρεις παράμετροι που προσφέρουν στοιχεία για την εσωτερική δομή τους θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να κατανοήσουν το σχηματισμό πλανητών με μάζα λίγο μεγαλύτερη από τη Γη μέχρι το μέγεθος του πλανήτη Ποσειδώνα.
Επιπλέον, θα βοηθήσουν να εντοπιστούν πλανήτες που διαθέτουν ατμόσφαιρα και εμποδίζουν άλλους πλανήτες να διαφύγουν από την έλξη του κεντρικού αστέρα στη διάρκεια των πρώτων σταδίων σχηματισμού του πλανητικού συστήματος.
Η διάβαση ενός πλανήτη μπροστά από αστέρα
Ο Cheops είναι ο πρώτος δορυφόρος μίας νέας σειράς μικρού μεγέθους διαστημικών αποστολών που περιλαμβάνει του επιστημονικό πρόγραμμα που σχεδιάζει η ESA.
«Εστιάζοντας σε συγκεκριμένους αστέρες και τους πλανήτες γύρω τους, ο Cheops θα επιτρέψει τη συγκριτική μελέτη πλανητών με μέγεθος μεγαλύτερο από τη Γη με ακρίβεια που δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί από το έδαφος,» εξηγεί ο καθηγητής Alvaro Giménez-Cañete, ο οποίος ηγείται του προγράμματος ‘Επιστήμη και ρομποτική εξερεύνηση’ της ESA.
«H πρόταση για τον Cheops επιλέχθηκε ανάμεσα σε 26 άλλες που είχαν κατατεθεί μετά την δημοσιοποίηση τον περασμένο Μάρτιο της προκήρυξης για μικρού μεγέθους αποστολές. Ο αριθμός των προτάσεων μαρτυράει το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας για αποστολές που θα είναι εστιασμένες σε επιστημονικά ερωτήματα που παραμένουν ακόμα ανοιχτά.»
Οι διαστημικές αποστολές που σχεδιάζονται για το μέλλον θα πρέπει να είναι χαμηλού κόστους, ο χρόνος προετοιμασίας τους να είναι μικρός έτσι ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις νέες ιδέες που εμφανίζονται στην επιστημονική κοινότητα.
Με το επιστημονικό ερώτημα που κάθε μία θα αναζητήσει απάντηση, οι μικρού μεγέθους αποστολές θα συμπληρώνουν μεσαίου και μεγάλου μεγέθους αποστολές του επιστημονικού προγράμματος της ESA.
Για την κατασκευή του Cheops θα συνεργαστούν η ESA και η Ελβετία, ενώ ένας αριθμός από κράτη μέλη της ΕSA θα συνεισφέρουν.
«Η συνεργασία αυτή ακολουθεί μία παράδοση 40 χρόνων επιτυχιών, οι οποίες έχουν φέρει την Ελβετική ερευνητική κοινότητα και βιομηχανία στην πρώτη γραμμή της επιστήμης του διαστήματος,» σημείωσε ο καθηγητής Willy Benz, του Πανεπιστημίου της Βέρνης.
Η νέα αποστολή θα συγκεντρώσει παρατηρήσεις που θα χρησιμοποιηθούν για τον εντοπισμό εξωπλανητών που διαθέτουν ατμόσφαιρα οι οποίοι με τη σειρά τους θα αποτελέσουν το αντικείμενο μελέτης μίας νέας γενιάς τηλεσκοπίων, μεταξύ των οποίων το μεγαλύτερο επίγειο τηλεσκόπιο που κατασκευάζεται στην Ευρώπη και διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb Space.
Ο δορυφόρος Cheops θα τοποθετηθεί σε ύψος 800 χιλιομέτρων πάνω από τη Γη, σε τροχιά συγχρονισμένη με τον Ήλιο. Η αποστολή του θα έχει διάρκεια 3.5 χρόνια και τα μέλη της επιστημονικής κοινότητας θα μπορούν να αποκτήσουν το δικαίωμα να τον χρησιμοποιήσουν για ορισμένο χρονικό διάστημα για να πραγματοποιήσουν παρατηρήσεις.