Πέμπτη 13 Δεκεμβρίου 2012

Ενας Νείλος στον Τιτάνα

Εχει μήκος 400 χλμ και εκβάλλει σε μια θάλασσα από μεθάνιο και αιθάνιο

Στην κοίτη του εξωγήινου Νείλου ρέει πιθανότατα αιθάνιο και μεθάνιο (Φωτογραφία: NASA/JPL-Caltech )

Ουάσινγκτον 
Το ραντάρ του διαστημικού σκάφους Cassini της NASA εντόπισε στο μεγαλύτερο φεγγάρι του Κρόνου ένα εξωγήινο αντίστοιχο του ποταμού Νείλου.

Το ποτάμι που ανακαλύφθηκε στον Τιτάνα, συνολικού μήκους περίπου 400 χιλιομέτρων, εκβάλλει σε μια μεγάλη αλλά ρηχή θάλασσα, στην οποία καταλήγουν κι άλλα, μικρότερα ποτάμια. Δείτε την εικόνα σε πλήρη ανάλυση.

Από το 2004, όταν η αποστολή Cassini έφτασε στο σύστημα του Κρόνου, οι πλανητολόγοι υποψιάζονταν ότι ο Τιτάνας διαθέτει λίμνες και ποτάμια. Μέχρι πρόσφατα αυτό ήταν σχεδόν αδύνατο να επιβεβαιωθεί, αφού ο δορυφόρος καλύπτεται από μια παχιά, πορτοκαλί και εντελώς αδιαφανή ατμόσφαιρα.

Ωστόσο το ραντάρ του Cassini κατάφερε να διαπεράσει το πέπλο του μυστηρίου -ο Τιτάνας είναι πλέον το μόνο άλλο σώμα του Ηλιακού Συστήματος στο οποίο έχουν ανακαλυφθεί θάλασσες, λίμνες και ποτάμια.

Σε αντίθεση όμως με ό,τι συμβαίνει στη Γη, της οποία ς ο υδρολογικός κύκλος αφορά το νερό, ο αντίστοιχος κύκλος του Τιτάνα αφορά υδρογονάνθρακες όπως το μεθάνιο και το αιθάνιο. Στην κατεψυγμένη επιφάνεια του δορυφόρου, οι υδρογονάνθρακες αυτοί εξατμίζονται, σχηματίζουν σύννεφα, πέφτουν ως βροχή και συγκεντρώνονται σε μεγάλους όγκους υγρού. 


Σύγκριση της λίμνης Ontario Lacus του Τιτάνα με την εφήμερη λίμνη Ετόσα Παν της Ναμίμπια σε εικόνες ραντάρ (Πηγή: NASA / ESA / LPGNantes)

Η πρώτη εντυπωσιακή ανακάλυψη είχε έρθει το 2008, όταν το Cassini επιβεβαίωσε την ύπαρξη μιας μεγάλης λίμνης στην περιοχή Ontario Lacus του Τιτάνα. Δύο χρόνια αργότερα εντοπίστηκαν περιοχές που σκούρυναν απότομα έπειτα από βροχοπτώσεις και πιθανότατα αντιστοιχούν σε εποχικές, εφήμερες λίμνες. Μια ακόμα λίμνη που εντοπίστηκε το 2006 εκτιμάται ότι είναι μεγαλύτερη από το νησί της Λέσβου.

Ο «μίνι Νείλος» που διακρίνεται στις νέες εικόνες της αποστολής είναι το μεγαλύτερο ποτάμι που έχει ανακαλυφθεί ως σήμερα πέρα από τη Γη, επισήμαναν ερευνητές του αμερικανικού Πανεπιστημίου Brigham Young που μελέτησαν τα δεδομένα.

Οι επιστήμονες συμπεραίνουν ότι η κοίτη είναι γεμάτη υγρό επειδή το ποτάμι φαίνεται σκούρο και επίπεδο σε όλο του το μήκος. Οι εκβολές του, μάλιστα, είναι σχεδόν πανομοιότυπες με τα δέλτα των γήινων ποταμών.