Θερμαινόμενος υπεργίγαντας

Ενα τεράστιο άστρο γίνεται ολοένα και πιο καυτό

Οι υπεργίγαντες είναι εκατομμύρια φορές πιο λαμπροί από τον Ηλιο

Λονδίνο 

Ομάδα ευρωπαίων ερευνητών δημοσίευσε τα ευρήματα από την πολυετή παρατήρηση ενός άστρου που ανήκει στην κατηγορία των «υπεργιγάντων». Πρόκειται για άστρα με διάμετρο δεκάδες ή και εκατοντάδες φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ηλιου τα οποία έχουν φωτεινότητα εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από το μητρικό μας άστρο.

Οι ερευνητές μελετούσαν το άστρο HR 8752 τα τελευταία 30 χρόνια και έκαναν πολύ ενδιαφέρουσες διαπιστώσεις. Η πιο σημαντική είναι ότι σε αυτό διάστημα η θερμοκρασία στην επιφάνεια του άστρου έχει αυξηθεί περισσότερο από 50%.

Το άστρο

Το HR 8752 βρίσκεται σε απόσταση 11 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό της Κασσιόπης. Είναι ένας από τους 12 υπεργίγαντες που έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα στον γαλαξία μας. Πρόκειται για ένα άστρο 250 χιλιάδες φορές πιο λαμπρό από τον Ηλιο που ήταν γνωστό στους επιστήμονες από τα τέλη του 19^ου αιώνα. Οι παρατηρήσεις που γίνονταν κατά καιρούς στο άστρο είχαν δείξει ότι στο διάστημα 1900-1980 η ατμοσφαιρική θερμοκρασία του ήταν σταθερή και κυμαινόταν γύρω στους 5 χιλιάδες βαθμούς Κελσίου.

Το εξελικτικό κενό

Το 1980 το HR 8752 εισήλθε σε μια κατάσταση την οποία οι επιστήμονες ονομάζουν «Κίτρινο Εξελικτικό Κενό». Πρόκειται  για ένα πολύ σύντομο χρονικά στάδιο στη ζωή ενός υπεργίγαντα κατά το οποίο η θερμοκρασία και η φωτεινότητά του μεταβάλλονται γρήγορα. Μάλιστα το HR 8752 ανήκει σε μια σπάνια υπο-ομάδα της οικογένειας των υπεργιγάντων με αποτέλεσμα και το φαινόμενο του εξελικτικού κενού στο συγκεκριμένο άστρο να έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά από εκείνα του εξελικτικού κενού στους «συμβατικούς» υπεργίγαντες.

Οι επιστήμονες ξεκίνησαν να παρατηρούν το άστρο τη δεκαετία του 1980 και , όπως αναφέρουν σήμερα,  η θερμοκρασία στην επιφάνειά του έχει αυξηθεί κατά τρεις χιλιάδες βαθμούς Κελσίου έχοντας φτάσει τους 8 χιλιάδες βαθμούς Κελσίου.

«Προβληματιζόμαστε έντονα με τις τρομακτικές μεταβολές που έχουν συμβεί στο άστρο μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα» αναφέρει ο Αλεξ Λομπέλ, του Βασιλικού Παρατηρητηρίου του Βελγίου (ROB) που είναι μέλος της ερευνητικής ομάδας. Η ανακάλυψη θεωρείται σημαντική διότι προσφέρει νέα στοιχεία σε ό,τι αφορά την κατανόηση των υπεργιγάντων για τους οποίους σήμερα γνωρίζουμε λίγα. Η έρευνα για το HR 8752 δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astronomy and Astrophysics».

Γράφημα στο οποίο απεικονίζονται οι διαφορές στη θερμότητα και στη λαμπρότητα του υπεργίγαντα HR 8752 από τη δεκαετία του 1980 μέχρι σήμερα