Andrew McKellar: ο αστρονόμος που μέτρησε πρώτος την θερμοκρασία του σύμπαντος

Ο Andrew McKellar γεννήθηκε το 1910 στο Βανκούβερ, στην Βρετανική Κολομβία (η πιο δυτική επαρχία του Καναδά). Το 1930, έλαβε το πτυχίο του από το Πανεπιστήμιο του Βανκούβερ, και στη συνέχεια γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Berkeley, όπου απέκτησε το μεταπτυχιακό του το 1932 και το διδακτορικό του δίπλωμα το 1933. Ειδικεύτηκε στη μοριακή φασματοσκοπία, δηλαδή στην ανίχνευση και την ανάλυση της μοριακής δομής.

Το 1933, έγινε μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης στο Καίμπριτζ. Εκεί έκανε την πρώτη του διείσδυση στην αστρονομία μελετώντας τον Ήλιο. Το 1935, δέχτηκε μια θέση στο Αστεροσκοπείο στην Βικτώρια της Βρετανικής Κολομβίας. Εκεί ξεκίνησε τη μελέτη των τροχιών των διπλών άστρων και την δική του έρευνα στη μοριακή φασματοσκοπία.
Στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο που άρχισε το 1939,ο McKellar έγινε ένας αξιωματικός ερευνητής για το Βασιλικό Καναδικό Ναυτικό. Έφτασε στον βαθμό του πλωτάρχη, αλλά ταυτόχρονα συνέχιζε τη έρευνά του στην αστρονομία με τη δημοσίευση πολλών σημαντικών επιστημονικών άρθρων. Το 1940, άρχισε χρησιμοποιώντας φασματοσκοπία, τον προσδιορισμό της σύνθεσης των κομητών και απέδειξε ότι η ηλιακή ακτινοβολία τροποποιεί τα φάσματα τους.
Επίσης το 1940, ήταν ο πρώτος που ανίχνευσε την παρουσία της μεσοαστρικής ύλης, ταυτοποιώντας το φάσμα του κυανίου C-N και του C-H. Το 1941, προσδιόρισε την θερμοκρασία των μορίων κυανίου και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η μεσοαστρική ύλη μέσα στην οποία βρίσκονται είναι πολύ κρύα, περίπου 2,3 Κ (ή περίπου  -271 ° C).
Σχεδόν 25 χρόνια αργότερα, το 1964, οι Arno Penzias και Robert Wilson επιβεβαίωσαν την ανακάλυψη του McKellar όταν ανίχνευσαν την ακτινοβολία μικροκυμάτων που προέρχονται από όλες τις περιοχές του ουρανού που αντιστοιχεί σε θερμοκρασία περίπου 3 Κ. Αυτή η ακτινοβολία είναι γνωστή ως κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου και πρόκειται για το φως που έπαψε να αλληλεπιδρά με την ύλη πολλές εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια μετά τη γέννηση του Σύμπαντος. Το 1978, και ενώ ο McKellar είχε φύγει από τη ζωή σχεδόν είκοσι χρόνια νωρίτερα, το βραβείο Νόμπελ Φυσικής απονεμήθηκε στους Penzias και Wilson για την ανακάλυψή τους που αποτέλεσε ένα από τα βασικότερα επιχειρήματα υπέρ της θεωρίας της Μεγάλη Έκρηξης.
Μετά τη λήξη του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου το 1945, ο McKellar συνέχισε να εργάζεται ως ερευνητής στο Αστεροσκοπείο στη Βικτόρια και παρέμεινε εκεί μέχρι το θάνατό του το 1960.
Το 1948, ήταν ο πρώτος που απέδειξε την ύπαρξη του κύκλου άνθρακα-αζώτου (“κύκλος CN”) στο εσωτερικό ψυχρών άστρων άνθρακα. Ο κύκλος CN, τον οποίο είχε προβλέψει πριν από 10 χρόνια, είναι μια αλυσίδα θερμοπυρηνικών αντιδράσεων που αποδεσμεύουν τεράστια ποσά ενέργειας.
Κατά τη διάρκεια του 1950, ο McKellar άρχισε να ενδιαφέρεται όλο και περισσότερο για τα γιγαντιαία ψυχρά άστρα (αυτά με επιφανειακές θερμοκρασίες τόσο χαμηλές όσο 2.000 °C) και διεύρυνε τις γνώσεις μας σχετικά με το μέγεθος και τη χημική σύνθεσή τους. Μεταξύ άλλων συνεισφορών, απέδειξε ότι μεγάλες τυρβοειδείς κινήσεις θα μπορούσαν να διαταράσσουν τις ατμόσφαιρές τους.
Πέθανε το 1960 στη Βικτώρια, σε ηλικία των 50 ετών.

Ο McKellar έλαβε πολλά βραβεία για το έργο του στην αστρονομία και εξελέγη μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Καναδά. Από το 1962, το 1,2-μέτρων τηλεσκόπιο του Αστεροσκοπείου στην Βικτώρια προς τιμήν του έχει πάρει το όνομά του. Το τηλεσκόπιο χρησιμοποιείται για την μέτρηση της ταχύτητας των άστρων και τον καθορισμό της χημικές σύνθεσής τους.
astro-canada.ca