Τα μυστικά του μετεωρίτη Νakhla

Eρευνητική ομάδα του ΕΜΠ μελέτησε τη νέα δομή που ανακάλυψε στα θραύσματα του αστρικού σώματος που πριν από έναν αιώνα έπεσε στη Γη και εκτιμάται ότι προέρχεται από τον Αρη, αναζητώντας απαντήσεις για την ύπαρξη ζωής στον Κόκκινο Πλανήτη

Ενα κομμάτι του μετεωρίτη Νάκλα κάτω από το ηλεκτρονικό μικροσκόπιο. Σε αυτό βρέθηκε ο πρώτος δημοσιευμένος σιδηρίτης, καθώς και τα άλλα ορυκτά (αλίτης, ανυδρίτης)

Έναν αιώνα μετά την πτώση του στη Γη, οι επιστήμονες συνεχίζουν να μελετούν το μετεωρίτη Νάκλα (Nakhla), καθώς θεωρούν ότι προέρχεται από τον Άρη και μπορεί να δώσει απαντήσεις για την ύπαρξη ζωής στον Κόκκινο Πλανήτη.

Πρόσφατα, ερευνητική ομάδα που αποτελείται από τον επίκουρο καθηγητή Η. Χατζηθεοδωρίδη της Σχολής Μηχανικών Μεταλλείων-Μεταλλουργών του ΕΜΠ και από ερευνητές της Σχολής Επιστημών της Γης, της Ατμόσφαιρας και του Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ ανακάλυψε σε θραύσματα του μετεωρίτη μια νέα, μικροσκοπική δομή με ελλειψοειδές σχήμα, ιδιαίτερα συμμετρική, κενή στο εσωτερικό της, της οποίας το εξωτερικό περίβλημα αποτελείται από ένα μίγμα άμορφου υλικού και κρυσταλλικών αργιλικών ορυκτών, πλούσιων σε σίδηρο, καθώς και άλλα γνωστά ή άγνωστα ορυκτά. Τα στοιχεία αυτά παραπέμπουν στον πλανήτη Αρη, όπως επιβεβαιώνουν μετρήσεις που έχουν γίνει από απόσταση μέσω δορυφόρων, αλλά και ενδείξεις που έχουν καταγράψει στον πλανήτη ρομποτικά οχήματα που τον εξερευνούν.

Η παραπάνω ερευνητική ομάδα μελέτησε σε μικροκλίμακα και νανοκλίμακα τη νέα αυτή δομή που ανακάλυψε στα θραύσματα του μετεωρίτη, λόγω της ιδιαίτερης μορφολογίας της. Χρησιμοποιώντας εξειδικευμένα όργανα, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ανόργανες αλλά και βιολογικές διεργασίες, ή ακόμα και ο συνδυασμός τους, θα ήταν ικανός να δημιουργήσει μια τέτοια μικροσκοπική δομή στον Αρη, όπως συμβαίνει και στη Γη. Κατέδειξε επίσης ότι οι διεργασίες αυτές μπορούν να συντηρήσουν στον Κόκκινο Πλανήτη διάφορους μικροοργανισμούς σε ρωγμές ή και φυσαλίδες των πετρωμάτων του, όπου το νερό μπορεί να ρέει ελεύθερα.

Φωτογραφία ηλεκτρονικού μικροσκοπίου που δείχνει ανάπτυξη κρυστάλλων αλίτη (αλατιού) σε επιφάνεια πυροξένου

Εάν, μάλιστα, υπάρξουν στα σημεία αυτά οι συνθήκες δημιουργίας πηγών θερμότητας, τότε είναι πιθανό οι αλμυροί πάγοι που βρίσκονται κάτω από την επιφάνειά του να λιώσουν, ενώ παράλληλες αντιδράσεις οξείδωσης και αναγωγής, όπως αυτές που παρατηρήθηκαν στο μετεωρίτη Νάκλα, είναι δυνατό να αποδώσουν την ενέργεια που απαιτείται για να αναπτυχθούν μικροοργανισμοί και να συντηρηθούν για ικανά χρονικά διαστήματα.

Ορυκτά

Παλαιότερη μελέτη του μετεωρίτη Νάκλα από τον κ. Χαζηθεοδωρίδη είχε αποκαλύψει την ύπαρξη ορυκτών όπως ο ανυδρίτης (θειικό ασβέστιο, με λιγότερα μόρια νερού στο κρυσταλλικό του πλέγμα σε σχέση με τη γνωστή γύψο), ο αλίτης (χλωριούχο νάτριο, το γνωστό αλάτι) και ο σιδηρίτης (ανθρακικός σίδηρος), τα οποία πιθανολογούνταν ότι είχαν σχηματιστεί στην επιφάνεια του Αρη σε συνθήκες που ήταν συμβατές με την ύπαρξη ζωής. Επειδή όμως στην περιοχή αυτή υπάρχει ισχυρή υπεριώδης ακτινοβολία, η οποία μπορεί να καταστρέψει στοιχεία που σχετίζονται με την ύπαρξη ζωής, η έρευνα πλέον στρέφεται στο βάθος εντός των πετρωμάτων, και ιδιαίτερα σε ρωγμές όπου αφ’ ενός η ζωή είναι προστατευμένη, αφ’ ετέρου μπορεί να έρχεται σε επαφή τόσο με την ατμόσφαιρα όσο και με την υδρόσφαιρα του πλανήτη. Β.Κ. – http://www.enet.gr/?i=news.el.episthmh-texnologia&id=365470

Φωτογραφία ηλεκτρονικού μικροσκοπίου που δείχνει το ελλειπτικό βιόμορφο εύρημα