Το «δείπνο» της μαύρης τρύπας του Γαλαξία

Ξεκίνησε με ένα μάγναστρο για «ορεκτικό» και συνεχίζει με ένα νέφος αερίου

      Το τεράστιο νέφος αερίου πλησιάζει τη μαύρη τρύπα του Γαλαξία και θα αποτελέσει το επόμενο... γεύμα της

Η προσοχή της επιστημονικής κοινότητας έχει επικεντρωθεί το τελευταίο διάστημα στη γιγάντια μελανή οπή που βρίσκεται στο κέντρο του Γαλαξία μας.
Εδώ και καιρό είχε εντοπιστεί ένα τεράστιο νέφος αερίου το οποίο ταξιδεύει προς τον Τοξότη Α* (όπως ονομάζεται η μαύρη τρύπα του Γαλαξία) και αναμένεται να τον πλησιάσει στις αρχές του φθινοπώρου. Το νέφος που έχει μάζα τρεις φορές μεγαλύτερη από αυτή της Γης αναμένεται να πλησιάσει τη μαύρη τρύπα σε περίπου τέσσερις μήνες και να αποτελέσει το επόμενο… γεύμα της. Πριν από λίγες εβδομάδες όμως εντοπίστηκε έντονη δραστηριότητα στον Τοξότη Α*. Οι επιστήμονες αρχικά θεώρησαν ότι πιθανώς το νέφος να έφτασε νωρίτερα απ' ό,τι υπολογιζόταν στη μελανή οπή και έστρεψαν επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια στο κέντρο του Γαλαξία. Αρχικά διαπίστωσαν ότι το νέφος δεν έχει ακόμα φτάσει στο «βεληνεκές» του Τοξότη Α* και αναζήτησαν απάντηση στο μυστήριο. Τελικά ανακάλυψαν ότι ο Τοξότης Α* πριν περάσει στο κυρίως γεύμα ξεκίνησε με ένα «ορεκτικό» και πιο συγκεκριμένα με ένα μάγναστρο. Το μάγναστρο είναι ένας ιδιαίτερος τύπος άστρου νετρονίων που έχει μαγνητικό πεδίο τετράκις εκατομμύρια φορές ισχυρότερο από αυτό της Γης!

Το κυρίως… γεύμα

Το γιγαντιαίο νέφος που πλησιάζει τη μελανή οπή του Γαλαξία ανακαλύφθηκε από το Very Large Telescope (VLT) του Νότιου Ευρωπαϊκού Αστεροσκοπείου (European Southern Observatory - ESO) στη Χιλή. Αναλύοντας καινούργιες αλλά και παλαιότερες εικόνες του νέφους οι επιστήμονες κατάφεραν να υπολογίσουν την πορεία και την ταχύτητά του που έχει διπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια, φθάνοντας τα 2.350 χλμ. το δευτερόλεπτο. Εκτιμάται ότι αυτή τη στιγμή το νέφος βρίσκεται περίπου 40 δισ. χλμ. μακριά από τον Τοξότη Α*. Οταν τελικά πλησιάσει στον ορίζοντα γεγονότων της υπερμεγέθους μαύρης τρύπας - το σημείο από όπου τίποτε, ούτε καν το φως, δεν μπορεί να ξεφύγει - το τέλος είναι προδιαγεγραμμένο. Υπολογίζεται ότι το «γεύμα» θα διαρκέσει περίπου έξι μήνες. Οι επιστήμονες αναμένουν εναγωνίως την έλευση του νέφους στο κέντρο του Γαλαξία. Και αυτό διότι θα τους προσφέρει για πρώτη φορά την ευκαιρία να παρακολουθήσουν «ζωντανά» και από τόσο κοντά ένα τέτοιου είδους φαινόμενο και θα τους επιτρέψει να γνωρίσουν καλύτερα τον Τοξότη Α*.

Το φαινόμενο του μακαρονιού

Επειδή δεν έχει αρκετή ύλη ώστε να αποκτήσει δική του βαρύτητα, όπως συμβαίνει με τα άστρα, οι ειδικοί αναμένουν ότι, πλησιάζοντας στον ορίζοντα γεγονότων, το νέφος θα αρχίσει να επιμηκύνεται από την τεράστια έλξη της μαύρης τρύπας, προσφέροντας μια εικόνα που ως τώρα δεν είχαν την τύχη να παρακολουθήσουν.

«Η ιδέα ενός αστροναύτη που "τραβιέται" σαν μακαρόνι καθώς πλησιάζει μια μαύρη τρύπα είναι οικεία στην επιστημονική φαντασία» εξήγησε ο κύριος συγγραφέας της μελέτηςΣτέφαν Γκίλεσεν του Ινστιτούτου Εξωγήινης Φυσικής Μαξ Πλανκ στη Γερμανία.

«Τώρα όμως», πρόσθεσε ο αστροφυσικός, «μπορούμε να δούμε κάτι τέτοιο να συμβαίνει στην πραγματικότητα στο νεοανακαλυφθέν νέφος. Δεν πρόκειται να επιβιώσει από αυτή την εμπειρία».

Υπολογίζεται ότι το μισό νέφος θα καταβροχθιστεί από τη μαύρη τρύπα, ενώ το υπόλοιπο μισό θα εκτοξευθεί ξανά πίσω στο Διάστημα, εκπέμποντας ακτινοβολία. Χάρη σε αυτή την ακτινοβολία οι ερευνητές θα μπορέσουν να παρατηρήσουν το φαινόμενο αντλώντας πολύτιμες πληροφορίες για τις μαύρες τρύπες γενικότερα και για τον Τοξότη Α* ειδικότερα.