Ψάχνοντας για νερό κοντά στο Tagus Valles
Οι κρατήρες που κάποτε ξεχείλιζαν από ιζήματα και νερό έχουν από καιρό αποξηρανθεί, αλλά τα ίχνη της πρότερης ζωής τους ως λασπώδεις λίμνες μένουν ανεξίτηλα στην έρημο του Άρη.
Οι εικόνες ελήφθησαν στις 15 Ιανουαρίου από το Mars Express της ESA και απεικονίζουν μια περιοχή μόλις λίγες μοίρες νότια του ισημερινού, μέσα στα αρχαία νότια υψίπεδα του Άρη. Αυτή η ανώνυμη περιοχή βρίσκεται βόρεια της αρχαίας κοίτης του ποταμού Τάγου γνωστής ως Κοιλάδα του Τάγου ( Tagus Valles ) και ανατολικά της Κοιλάδας Τίντο (Tinto Valles ) και του κρατήρα Πάλος ( Palos ) που είχαν παρουσιαστεί σε μια προηγούμενη έκδοση.
Ο 34 χιλιομέτρων-κρατήρας στην κορυφή αριστερά στις κύριες εικόνες, παρουσιάζει ίσως το μεγαλύτερο ενδιαφέρον λόγω του χαοτικού εσωτερικού του. Εδώ, τα ευρεία τετράγωνα με τις επίπεδες κορυφές που ονομάζονται mesas, μπορεί να βρεθούν μαζί με μικρότερα, παράλληλα χαρακτηριστικά που τα έχει παρασύρει ο άνεμος και είναι γνωστά ως yardangs .
Και τα mesas και τα yardangs , σμιλεύτηκαν από ιζήματα που αρχικά γέμιζαν τον κρατήρα, τα οποία βρέθηκαν εκεί κατά τη διάρκεια μιας πλημμύρας που κάλυψε όλη τη σκηνή. Με την πάροδο του χρόνου, τα πιο αδύναμα ιζήματα διαβρώθηκαν, αφήνοντας πίσω τους το τυχαίο μοτίβο των ισχυρότερων.
Περαιτέρω απόδειξη πως κατά το παρελθόν ο κρατήρας διέθετε νερό μπορεί να δει κανείς στην επάνω δεξιά γωνία του κρατήρα σε σχήμα ενός μικρού, ελικώδους ποταμίσιου καναλιού.
Ενδείξεις βρίσκονται επίσης στο περίγραμμα «φάντασμα» ενός αρχαίου κρατήρα, περίπου 20 χιλιόμετρα προς τα ανατολικά (κάτω στις κύριες εικόνες). Ενώ ο κρατήρας έχει καθόλα παρά διαγραφεί από το γεωλογικό αρχείο, ένα μακρύ ελικοειδές κανάλι σαφώς παραμένει, και ρέει προς τον κρατήρα στο κέντρο της σκηνής.
Αυτό το κεντρικό συγκρότημα των κρατήρων παρατηρείται πιο λεπτομερώς στην προοπτική όψη κάτω, όπου φαίνεται με περισσότερη λεπτομέρεια ένα άλλο κανάλι σαν χαρακτηριστικό, μαζί με έναν εξαιρετικά παραμορφωμένο κρατήρα. Ίσως το χείλος του διαβρωμένου κρατήρα γκρεμίστηκε καθώς τα ιζήματα πλημμύρισαν τον μεγαλύτερο κρατήρα.
Ο κρατήρας φαίνεται επίσης από μια διαφορετική γωνία και στο φόντο της δεύτερης προοπτικής όψης παρακάτω. Σε πρώτο πλάνο είναι ένας από τους βαθύτερους κρατήρες στη σκηνή, όπως υποδεικνύεται από τον τοπογραφικό χάρτη.
Πολυάριθμες κατολισθήσεις έχουν προκύψει σε αυτόν τον κρατήρα, ίσως έχοντας διευκολυνθεί από την παρουσία νερού που είχε οδηγήσει σε αποδυνάμωση των τοιχωμάτων του κρατήρα. Τα αυλάκια χαραγμένα στα εσωτερικά τοιχώματα του κρατήρα, σηματοδοτούν τα μονοπάτια των βράχων που έπεσαν, ενώ οι μεγαλύτερες σωροί υλικού έχουν κατρακυλήσει μαζικά σαν σκουπίδια στο δάπεδο του κρατήρα.
Μια ομάδα διασυνδεδεμένων κρατήρων με επίπεδα πατώματα που έχουν λειανθεί από τα ιζήματα, βρίσκονται στο κάτω δεξί μέρος της κύριας εικόνας. Ένας μικρός κρατήρας που διαθέτει μια έναν μεγάλο όγκο συντριμμιών, - μια "κουβέρτα ejecta " - βρίσκεται μέσα στον κρατήρα.
Οι "κουβέρτες ejecta " αποτελούνται από υλικό που έχει ανασκαφεί από το εσωτερικό του κρατήρα κατά τη διάρκεια του σχηματισμού του. Ο συγκεκριμένος κρατήρας παρουσιάζει έναν «προμαχώνα» κουβέρτας ejecta - με λοβούς που μοιάζουν με πέταλα γύρω από τις άκρες της. Νερό σε υγρή μορφή δεσμεύτηκε επάνω στο εκτοξευμένο υλικό επιτρέποντας του να ρέει κατά μήκος της επιφάνειας, δίνοντας του έτσι μια εμφάνιση ρευστού.
Αλλά δεν είναι μόνο το νερό που έχει παίξει σημαντικό ρόλο σε αυτή την περιοχή. Οι ηφαιστειακές εκρήξεις είχαν επίσης το μερίδιό τους. Ένα σκούρο στρώμα λεπτόκοκκης τέφρας καλύπτει την πάνω αριστερή γωνία της κύριας εικόνας, η οποία μπορεί να έχει βρεθεί εκεί από την ηφαιστειακή επαρχία Elysium στα βορειοανατολικά. Με την πάροδο του χρόνου, η τέφρα ανακατανεμήθηκε με τον άνεμο, και οι θαμμένες εναποθέσεις της τέφρας εκτίθενται από τη διάβρωση σε εντοπισμένες περιοχές.
Αυτή η περιοχή είναι μια από τις πολλές που αποτελούν ένδειξη του ενεργού παρελθόντος του κόκκινου πλανήτη, και δείχνει ότι τα σημάδια του νερού είναι χαραγμένα ακόμη και στα πιο απίθανα αρχαία τοπία όπου υπάρχουν διάσπαρτοι κρατήρες.
ΠΗΓΗ:http://www.esa.int
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου