Βιβλία

Ο καταλύτης της Δημιουργίας

Λάϊζα Ράνταλ
Η ανακάλυψη του σωματιδίου HIGGSΕκδόσεις ΕΚΚΡΕΜΕΣ, 2014,
σελ. 80, τιμή €10,6.
Μετάφραση Ηρώ Κολέτσου

Συγγραφικά, άμα το σκεφτείς, είχε όλα τα ανησυχητικά προμηνύματα: ένα βιβλίο μονομανές, που καταγίνεται με τον ίδιο και πασίγνωστο πρωταγωνιστή, το μποζόνιο Χιγκς, που τον «συνέλαβαν στα πράσα» άλλοι, και μάλιστα πειραματικοί φυσικοί. Πώς λοιπόν η Lisa Randall, μια θεωρητική φυσικός, καθηγήτρια του Χάρβαρντ και μέλος της Εθνικής Ακαδημίας των ΗΠΑ, θα κατάφερνε να μας δώσει ένα βιβλίο «διαφορετικό», μια αφήγηση τόσο συναρπαστική ώστε να την κρίνουμε ανώτερη των προηγουμένων;

Ανοιξα τις σελίδες του με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ψάχνοντας να βρω σημάδια μαεστρίας. Ανακάλυψα πολύ γρήγορα ότι ο επόμενος σκόπελος που είχε να ξεπεράσει σε αυτό το βιβλίο η συγγραφέας ήταν... η εισαγωγή του: η μεταφράστρια Ηρώ Κολέτσου είναι και αυτή φυσικός, που μάλιστα έζησε από κοντά την περιπέτεια αναζήτησης και ανακάλυψης του μποζονίου Χιγκς. Γράφοντας λοιπόν την εισαγωγή μάς έδωσε σε 11 απολαυστικές σελίδες όλο το ζουμί της αφήγησης, και μάλιστα με μια εξαιρετικά διαφωτιστική ερμηνεία του θέματος. Τι λοιπόν περισσότερο θα είχε να μας πει στη συνέχεια η συγγραφέας;

Διαβάζοντας τις επόμενες σελίδες απνευστί γέμισα με ανάμεικτα συναισθήματα: Από τη μια, ένιωθα ότι όντως εξηγούσε με περισσότερη λεπτομέρεια σημεία που απλώς ανέφερε στην εισαγωγή η συμπατριώτισσά μας. Ομως ένιωσα και το ότι ακροβατούσε ενοχικά ανάμεσα στα ευρήματα εκείνων εκεί... στο CERN και στο όσα η ίδια και οι συνεργάτες της, στις ΗΠΑ, είχαν πιθανολογήσει θεωρητικά για το κομμάτι που λείπει από τη φυσική μας. Και έπειτα, όταν η αφήγησή της ξεπέρασε τα μισά του βιβλίου και βάλθηκε να μας μιλάει για το τι έχουμε να κάνουμε «μετά την ανακάλυψη», ένιωσα την αβάσταχτη ελαφρότητα του αμερικανικού τρόπου γραφής: δημοσιογραφικοί σχολιασμοί και λόγια... δίχως ανάγκη ύπαρξης.

Ισως ακούγομαι υπερβολικά δηκτικός, αλλά δεν θα το πάρω πίσω. Η αναγνωρισμένα σπουδαία φυσικός Λάιζα Ράνταλ έγραψε ένα βιβλίο από το οποίο ουσιαστική συμβολή στο θέμα παρέχει το ένα τρίτο του. Και, παρότι η σελιδοποίηση φρόντισε να «απλώσει» το κείμενο σε 80 σελίδες, δεν τελειώνει κανείς την ανάγνωση χωρίς να νιώσει ότι διάβασε απλά ένα μακροσκελές άρθρο. Καλό και κατατοπιστικότατο άρθρο κατά το ένα του τρίτο - με εξαιρετική εισαγωγή και μετάφραση - για το ποιος είναι και τι χαρακτηριστικά έχει ο καταλύτης της δημιουργίας των μαζών στο Σύμπαν, αλλά υπήρχε λόγος να πουληθεί ως βιβλίο; Διαβάστε το και πείτε μου.

Σημείωση λεπτολογική προς την έκδοση: Η γη-πλανήτης γράφεται Γη.

ΠΗΓΗ: tovima.gr