M51: Το Chandra λαμβάνει τον λαμπρό γαλαξία σε ακτίνες Χ

Προβολή σε μήκη κύματος

Σύνθετη εικόνα

Σε ακτίνες-Χ

Οπτική εικόνα

Ακτίνων-Χ 3 χρωμάτων

• Μια νέα εικόνα από το Chandra του M51 περιέχει περίπου ένα εκατομμύριο δευτερόλεπτα από το χρόνο παρατήρησης. 

• Τα στοιχεία αποκαλύπτουν εκατοντάδες σημεία που μοιάζουν με πηγές ακτίνων-Χ στον γαλαξία με το παρατσούκλι "Γαλαξίας Δίνη." 

• Οι περισσότερες από αυτές τις πηγές είναι το σημείο δυαδικών συστημάτων ακτίνων-Χ είτε με ένα αστέρι νετρονίων ή μαύρη τρύπα σε τροχιά γύρω από ένα άστρο σαν τον Ήλιο. 

• Η σύνθετη εικόνα αποτελείται από ακτίνες-Χ του Chandra (μωβ) και τα οπτικά δεδομένα από το Hubble (κόκκινο, πράσινο και μπλε).

Σχεδόν ένα εκατομμύριο δευτερόλεπτα παρατήρησης χρόνου με το παρατηρητήριο Chandra ακτίνων-X της NASA, αποκάλυψε ένα σπειροειδή γαλαξία παρόμοιο με το δικό μας λαμπερό Γαλαξία, με εκατοντάδες σημεία φωτός ακτίνων-Χ.

Ο γαλαξίας ονομάζεται επίσημα Μεσιέ 51 (M51) ή NGC 5194, αλλά συχνά αναφέρεται  με το παρατσούκλι "Γαλαξίας Δίνη." 

Όπως και ο Γαλαξία μας, η "Δίνη", είναι ένας σπειροειδής γαλαξίας με εκπληκτικούς βραχίονες άστρων και σκόνης. 

Ο M51 που βρίσκεται περίπου 30 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη, με το "πρόσωπο" του προσανατολισμένο προς τη Γη, δίνοντάς μας μια προοπτική που ποτέ δεν μπορούμε να δούμε από το δικό μας "σπειροειδές γαλαξιακό σπίτι".

Με τη χρήση του Chandra, οι αστρονόμοι μπορούν να κοιτάξουν στη "Δίνη" και να αποκαλύψουν πράγματα που μπορεί να ανιχνευθούν μόνο σε ακτίνες-Χ. 

Σε αυτή τη νέα σύνθετη εικόνα, τα στοιχεία του Chandra φαίνονται σε μωβ. 

Τα οπτικά δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble είναι σε κόκκινο, πράσινο και μπλε.

Οι περισσότερες από τις πηγές αυτές ακτίνων-Χ, είναι δυαδικά συστήματα ακτίνων-X (XRBs). 

Τα συστήματα αυτά αποτελούνται από ζεύγη αντικειμένων, από ένα συμπαγές άστρο, είτε ένα αστέρι νετρονίων ή, πιο σπάνια, μια μαύρη τρύπα, λαμβάνοντας υλικό από τροχιά του άστρου συντρόφου. 

Το υλικό που καταρρέει, επιταχύνεται από το έντονο βαρυτικό πεδίο του συμπαγούς άστρου και θερμαίνεται σε εκατομμύρια βαθμούς, παράγοντας μια φωτεινή πηγή ακτίνων-Χ. 

Οι παρατηρήσεις του Chandra αποκαλύπτουν τουλάχιστον δέκα από τις ακτίνες-Χ (XRBs) στον M51, που είναι αρκετά φωτεινές για να περιέχουν μαύρες τρύπες. 

Σε οκτώ από αυτά τα συστήματα, οι μαύρες τρύπες, πιθανόν λαμβάνουν υλικό από συνοδούς αστέρες που είναι πολύ μεγαλύτερης μάζας από τον Ήλιο.

Επειδή οι ​​αστρονόμοι έχουν παρατηρήσει τον M51 για περίπου μια δεκαετία με το Chandra, έχουν κρίσιμες πληροφορίες για το πώς οι πηγές ακτίνων-Χ, που περιέχουν μαύρες τρύπες, συμπεριφέρονται με την πάροδο του χρόνου. 

Οι μαύρες τρύπες με τεράστιους αστρικούς συντρόφους, είναι σταθερά φωτεινές πάνω από δέκα χρόνια στις παρατηρήσεις του Chandra. 

Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα αστέρια μεγάλης μάζας σε αυτές τις πηγές ακτίνων-Χ, έχουν επίσης ισχυρούς ανέμους που επιτρέπει τη σταθερή ροή του υλικού να εισρέει στην μαύρη τρύπα.

Η διαφορά μεταξύ του Γαλαξία μας και του γαλαξία της Δίνης, είναι ότι ο M51 είναι στη μέση της συγχώνευσης με ένα μικρότερο συνοδό γαλαξία που φαίνεται στο άνω αριστερό τμήμα της εικόνας. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτή η γαλαξιακή αλληλεπίδραση ενεργοποιεί κύματα σχηματισμού αστεριών. 

Τα πιο ογκώδη από τα πρόσφατα διαμορφωμένα αστέρια, θα "αγωνιστούν" για την εξέλιξή τους σε λίγα εκατομμύρια χρόνια και θα καταρρεύσουν για να σχηματίσουν αστέρια νετρονίων ή μαύρες τρύπες. 

Οι περισσότερες από τις εκλάμψεις ακτίνων-Χ (XRBs), περιέχουν μαύρες τρύπες στον M51 που βρίσκονται κοντά σε περιοχές όπου σχηματίζονται αστέρια, που αποδεικνύουν τη σύνδεση τους με την επερχόμενη γαλαξιακή σύγκρουση.

Προηγούμενες μελέτες του Γαλαξία της Δίνης με το Chandra, αποκάλυψαν μόλις πάνω από 100 πηγές ακτίνων-Χ. 

Η νέα συλλογή δεδομένων, που ισοδυναμεί περίπου με 900.000 δευτερόλεπτα χρόνο παρατήρησης του Chandra, αποκαλύπτει σχεδόν 500 πηγές ακτίνων-Χ. 

Περίπου 400 από αυτές τις πηγές πιστεύεται ότι είναι μέσα στον M51, ενώ οι υπόλοιπες είτε είναι μπροστά ή πίσω από τον ίδιο τον γαλαξία.

Μεγάλο μέρος της διάχυτης ή ασαφής, εκπομπής ακτίνων-Χ στον M51, προέρχεται από το αέριο που έχει υπερθερμανθεί από εκρήξεις σουπερνόβα των μεγάλων άστρων.

Μετάφραση: To-New-Sas

ΠΗΓΗ: chandra.si.edu