Ο βαρυτικός προστάτης των πλανητών

Εντοπίσθηκε ο κοσμικός μηχανισμός που εμποδίζει την καταστροφή γιγάντων αερίου

Βαρυτικές και παλιρροϊκές δυνάμεις εμποδίζουν έναν γίγαντα αερίου να πλησιάσει σε απόσταση... καταστροφής το μητρικό του άστρο και τον θέτουν σε ασφαλή τροχιά γύρω από αυτό. credit: NASA/JPl-Caltech

Νέα Υόρκη 

Μία νέα μελέτη φωτίζει ένα μυστηριώδες κοσμικό φαινόμενο. Τη μετανάστευση ενός γίγαντα αερίου από το σημείο στο οποίο δημιουργήθηκε και βρίσκεται σε τροχιά προς το εσωτερικό του συστήματος στο οποίο ανήκει, τη νέα θέση στην οποία εγκαθίσταται καθώς και το βίαιο τέλος του όταν κάποια στιγμή έρχεται «πρόσωπο με πρόσωπο» με το μητρικό του άστρο.


Το φαινόμενο

Εχει διαπιστωθεί ότι στα πλανητικά συστήματα όπου υπάρχουν γίγαντες αερίου σαν τον Δία, οι πλανήτες κατά βάση σχηματίζονται σε μεγάλες αποστάσεις από το άστρο του συστήματος. Η πεποίθηση των επιστημόνων μέχρι σήμερα ήταν ότι οι περισσότεροι γίγαντες αερίου κάποια στιγμή αρχίζουν να μετακινούνται προς το εσωτερικό του συστήματος και πλησιάζουν το μητρικό τους άστρο τόσο κοντά ώστε αυτό τελικά τους «καταπίνει».

Κάποιοι λίγοι καταφέρνουν όμως να επιβιώσουν φτάνοντας μεν πολύ κοντά στο μητρικό τους άστρο αλλά σταματώντας σε μια απόσταση ασφαλείας. Το πώς καταφέρνουν αυτοί οι πλανήτες να γλιτώσουν από την… κόλαση αποτελεί ερώτημα για τους επιστήμονες που αναζητούν απαντήσεις.

Η νέα μελέτη υποδεικνύει τον κοσμικό μηχανισμό που εμποδίζει ή καλύτερα αναβάλλει επ’ αόριστον την καταστροφή ενός γίγαντα αερίου από το μητρικό του άστρο. Επιπλέον τα ευρήματα της μελέτης κάνουν τους ειδικούς να πιστεύουν τώρα ότι οι γίγαντες αερίου που τελικά καταφέρνουν να επιβιώσουν δεν είναι λίγοι αλλά η πλειονότητα.

Το κοσμικό εμπόδιο

Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Αριζόνα και του Ινστιτούτου Εξωπλανητικών Επιστημών της NASA μελέτησαν δεδομένα που έχει καταγράψει η αποστολή Kepler η οποία αναζητά πλανήτες μακριά από το ηλιακό μας σύστημα. Μέχρι σήμερα η αποστολή έχει εντοπίσει 126 εξωπλανήτες ενώ έχει υποδείξει την ύπαρξη περισσότερων από 2.300 εξωπλανητών.

Η νέα μελέτη δείχνει ότι ένας συνδυασμός δυνάμεων (βαρυτικών και παλιρροϊκών) σταματά την «αυτοκτονική» πορεία του γίγαντα αερίου και τον σταθεροποιεί σε μια τροχιά πολύ κοντινή μεν στο άστρο αλλά ασφαλή για εκείνον. Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο γίγαντας αερίου θα επιζήσει κινούμενος στη νέα κοντινή προς το άστρο τροχιά του για δισεκατομμύρια έτη και το τέλος του θα έρθει όταν πλησιάζει και το τέλος του άστρου και όχι νωρίτερα. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal».

Τα ερωτήματα

Η νέα μελέτη δίνει ορισμένες απαντήσεις αλλά δεν καταφέρνει να φωτίσει κάποια άλλα σκοτεινά ακόμη σημεία του φαινομένου. Υπάρχουν πλέον στοιχεία για την κατάληξη του ταξιδιού ενός γίγαντα αερίου από την εστία του προς το άστρο αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία για το υπόλοιπο ταξίδι. Είναι γνωστό ότι καθώς ο γίγαντας αερίου κινείται προς το εσωτερικό του συστήματος «υποχρεώνει» μικρότερους πλανήτες να αλλάξουν τροχιά και να απομακρυνθούν πολύ από το άστρο του συστήματος.

Στην περίπτωση που οι πλανήτες αυτοί είναι βραχώδεις αυτό σημαίνει ότι όσο περισσότερο απομακρύνονται τόσο περισσότερο μειώνονται οι πιθανότητες να αναπτύξουν ζωή. Ευτυχώς για εμάς ο Δίας παρέμεινε και συνεχίζει να παραμένει σταθερός στη θέση του.