Η επιφάνεια του νέου εξωπλανήτη είναι τόσο θερμή που δεν αποκλείεται να καλύπτεται από μάγμα
Ο εξωπλανήτης UCF-1.01 σε καλλιτεχνική απεικόνιση
Ουάσινγκτον
Στην κατεύθυνση του αστερισμού του Λέοντα, σε απόσταση μόλις 33 ετών φωτός, το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer της NASA ανακάλυψε έναν νέο πλανήτη, μικρότερο από τη Γη κατά το ένα τρίτο, του οποίου οι επιφανειακές συνθήκες παραπέμπουν στον εφιαλτικό κόσμο της Αφροδίτης.
Ο εντοπισμός ενός τόσο μικρού εξωπλανήτη είναι σημαντική επιτυχία: από τους εκατοντάδες πλανήτες που έχουν ανακαλυφθεί από το 1994 έως σήμερα έξω από το Ηλιακό Σύστημα, οι περισσότεροι είναι γίγαντες από αέριο, συχνά μεγαλύτεροι από τον Δία.
Η τεχνολογία όμως βελτιώνεται και οι αστρονόμοι έχουν πλέον εντοπίσει τουλάχιστον τρεις εξωπλανήτες στο μέγεθος της Γης ή και μικρότερους.
Το προφίλ της νέας Αφροδίτης
Ο νέος εξωπλανήτης, με την ονομασία UCF-1.01, έγινε αντιληπτός λόγω της αμυδρής μείωσης που προκαλεί στη φωτεινότητα του μητρικού του άστρου καθώς περνά από μπροστά του. Ο εξωπλανήτης περιφέρεται γύρω από το άστρο GJ 436 και έχει διάμετρο γύρω στα 8.400 χιλιόμετρα, μικρότερη κατά περίπου το ένα τρίτο από ό,τι η διάμετρος της Γης και της Αφροδίτης.
Η ομάδα του Κέβιν Στίβενσον στο Πανεπιστήμιο της Κεντρικής Φλόριδα στο Ορλάντο εκτιμά ότι η επιφανειακή θερμοκρασία του UCF-1.01 φτάνει τους 500 με 600 βαθμούς Κελσίου.
H θερμοκρασία αυτή υπερβαίνει ακόμα και την Αφροδίτη, το θερμότερο πλανήτη του Ηλιακού Συστήματος -λόγω ενός ακραίου φαινομένου του θερμοκηπίου, η επιφανειακή θερμοκρασία στον γειτονικό πλανήτη υπερβαίνει τους 460 βαθμούς Κελσίου, αρκετή για να λιώσει το μολύβι.
Οι ομοιότητες όμως σταματούν εδώ. Σε αντίθεση με την Αφροδίτη, η οποία καλύπτεται από μια πυκνή, τοξική και αδιαφανή ατμόσφαιρα, ο UCF-1.01 πιθανότατα δεν διαθέτει ατμόσφαιρα. Ο πλανήτης απέχει μόλις 2,6 εκατομμύρια χιλιόμετρα από το μητρικό του άστρο (συγκριτικά με τα 150 εκατ. χιλιόμετρα της απόστασης της Γης από τον Ήλιο) και η σφοδρή ακτινοβολία θα έχει πια παρασύρει κάθε ίχνος αέρα.
Οι ερευνητές δεν αποκλείουν μάλιστα το ενδεχόμενο να έχει λιώσει η ζέστη τον φλοιό του UCF-1.01. «Ο πλανήτης αυτός θα μπορούσε να είναι καλυμμένος από μάγμα» σχολιάζει ο Τζόζεφ Χάρινγκτον, μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Μια ακόμα διαφορά είναι το μητρικό άστρο του UCF-1.01 δεν ανήκει στην ίδια κατηγορία με τον Ήλιο -είναι ένας κόκκινος νάνος, δηλαδή ένα άστρο μικρής μάζας που εκπέμπει ένα αμυδρό, κοκκινωπό φως.
Η ανακάλυψη έχει γίνει δεκτή για δημοσίευση στο «The Astrophysical Journal».
Ο εντοπισμός ενός τόσο μικρού εξωπλανήτη είναι σημαντική επιτυχία: από τους εκατοντάδες πλανήτες που έχουν ανακαλυφθεί από το 1994 έως σήμερα έξω από το Ηλιακό Σύστημα, οι περισσότεροι είναι γίγαντες από αέριο, συχνά μεγαλύτεροι από τον Δία.
Η τεχνολογία όμως βελτιώνεται και οι αστρονόμοι έχουν πλέον εντοπίσει τουλάχιστον τρεις εξωπλανήτες στο μέγεθος της Γης ή και μικρότερους.
Το προφίλ της νέας Αφροδίτης
Ο νέος εξωπλανήτης, με την ονομασία UCF-1.01, έγινε αντιληπτός λόγω της αμυδρής μείωσης που προκαλεί στη φωτεινότητα του μητρικού του άστρου καθώς περνά από μπροστά του. Ο εξωπλανήτης περιφέρεται γύρω από το άστρο GJ 436 και έχει διάμετρο γύρω στα 8.400 χιλιόμετρα, μικρότερη κατά περίπου το ένα τρίτο από ό,τι η διάμετρος της Γης και της Αφροδίτης.
Η ομάδα του Κέβιν Στίβενσον στο Πανεπιστήμιο της Κεντρικής Φλόριδα στο Ορλάντο εκτιμά ότι η επιφανειακή θερμοκρασία του UCF-1.01 φτάνει τους 500 με 600 βαθμούς Κελσίου.
H θερμοκρασία αυτή υπερβαίνει ακόμα και την Αφροδίτη, το θερμότερο πλανήτη του Ηλιακού Συστήματος -λόγω ενός ακραίου φαινομένου του θερμοκηπίου, η επιφανειακή θερμοκρασία στον γειτονικό πλανήτη υπερβαίνει τους 460 βαθμούς Κελσίου, αρκετή για να λιώσει το μολύβι.
Οι ομοιότητες όμως σταματούν εδώ. Σε αντίθεση με την Αφροδίτη, η οποία καλύπτεται από μια πυκνή, τοξική και αδιαφανή ατμόσφαιρα, ο UCF-1.01 πιθανότατα δεν διαθέτει ατμόσφαιρα. Ο πλανήτης απέχει μόλις 2,6 εκατομμύρια χιλιόμετρα από το μητρικό του άστρο (συγκριτικά με τα 150 εκατ. χιλιόμετρα της απόστασης της Γης από τον Ήλιο) και η σφοδρή ακτινοβολία θα έχει πια παρασύρει κάθε ίχνος αέρα.
Οι ερευνητές δεν αποκλείουν μάλιστα το ενδεχόμενο να έχει λιώσει η ζέστη τον φλοιό του UCF-1.01. «Ο πλανήτης αυτός θα μπορούσε να είναι καλυμμένος από μάγμα» σχολιάζει ο Τζόζεφ Χάρινγκτον, μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Μια ακόμα διαφορά είναι το μητρικό άστρο του UCF-1.01 δεν ανήκει στην ίδια κατηγορία με τον Ήλιο -είναι ένας κόκκινος νάνος, δηλαδή ένα άστρο μικρής μάζας που εκπέμπει ένα αμυδρό, κοκκινωπό φως.
Η ανακάλυψη έχει γίνει δεκτή για δημοσίευση στο «The Astrophysical Journal».
