Αστρονομία: Το Χαμπλ της NASA βρίσκει αστρικό σύστημα σουπερνόβα που συνδέεται με το ενδεχόμενο «αστέρι ζόμπι»

Παρασκευή 8 Αυγούστου 2014

Το Χαμπλ της NASA βρίσκει αστρικό σύστημα σουπερνόβα που συνδέεται με το ενδεχόμενο «αστέρι ζόμπι»

Το σουπερνόβα 2012Z στον σπειροειδή γαλαξία NGC 1309

Credit: NASA, ESA, C. McCully and S. Jha (Rutgers University), R. Foley (University of Illinois), and Z. Levay (STScI)

Το ένθετο, είναι ένα ζευγάρι εικόνων από το διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ του σπειροειδούς γαλαξία NGC 1309 που λήφθηκε πριν και μετά την εμφάνιση του Σουπερνόβα 2012Z, στις παρυφές του γαλαξία. Το λευκό σχήμα "Χ", χαρακτηριστικό στην κορυφή της εικόνας του γαλαξία, σηματοδοτεί τη θέση του σουπερνόβα.

Το ένθετο από το 2013 δείχνει το σουπερνόβα· αρχειακά δεδομένα του Χαμπλ από το 2005 και το 2006 που δείχνουν το προγονικό σύστημα για το σουπερνόβα, πιστεύεται ότι είναι ένα δυαδικό σύστημα που περιέχει ένα ηλιακό αστέρι που μεταφέρει το υλικό του σε ένα λευκό νάνο που εξερράγη.

Η αστρική έκρηξη, είναι μέλος μιας μοναδικής κατηγορίας σουπερνόβα που ονομάζονται Τύπος Iax. Αυτά τα σουπερνόβα είναι λιγότερο ενεργητικά, και ως εκ τούτου πιο αμυδρά, κατά μέσο όρο, από τα γνωστά ξαδέλφια τους, σουπερνόβα τύπου Ia, τα οποία επίσης προέρχονται από την έκρηξη λευκών νάνων σε δυαδικά συστήματα.

Οι αστρονόμοι, χρησιμοποίησαν το διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ της NASA, για πρώτη φορά έχουν εντοπίσει ένα αστρικό σύστημα που παρήγαγε αργότερα μια ασυνήθιστη έκρηξη σουπερνόβα ενός λευκού νάνου, ο απογυμνωμένος πυρήνας ενός συνηθισμένου άστρου στο τέλος της ζωής του.

Εξετάζοντας τις αρχειοθετημένες εικόνες του Χαμπλ που λαμβάνονται πριν από το σουπερνόβα, οι αστρονόμοι λένε ότι έχουν εντοπιστεί το μπλε άστρο συνοδό του λευκού νάνου.
Ο λευκός νάνος συλλέγει αργά τα καύσιμα από το συνοδό του, και τελικά αναφλέγεται, δημιουργώντας ανεξέλεγκτη πυρηνική αντίδραση στο νεκρό άστρο, και παράγει μια αδύναμη έκρηξη σουπερνόβα.

Το συγκεκριμένο σουπερνόβα, ταξινομείται ως τύπου Iax, όπου πρόσφατα εντοπίστηκε η κατηγορία αστρικής έκρηξης.
Αυτά τα άστρα που εκρήγνυνται, είναι λιγότερο ενεργητικά και πιο αμυδρά από τα σουπερνόβα τύπου Ia, τα οποία επίσης προέρχονται από την έκρηξη λευκών νάνων σε δυαδικά συστήματα.
Οι αστρονόμοι αρχικά πίστευαν ότι οι ασθενέστερες αστρικές εκρήξεις σουπερνόβα ήταν οι μοναδικές τύπου Ia.
Μέχρι στιγμής, έχουν εντοπιστεί πάνω από 30 από αυτές τις μικρές-εκρήξεις, οι οποίες εμφανίζονται στο ένα πέμπτο του ποσοστού των σουπερνόβα τύπου Ia.

Η πιθανότητα ότι το αντικείμενο που εντοπίστηκε ήταν απλά μια ευθυγράμμιση που δεν σχετίζεται με το σουπερνόβα, είναι λιγότερο από 1%.
Μετά τις μελέτες των χρωμάτων του αντικειμένου και οι προσομοιώσεις σε υπολογιστές, έδειξαν πιθανό Τύπο συστήματος Iax προγονικών συστημάτων, η ομάδα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αυτό που έβλεπαν, ήταν πιθανότατα το φως ενός άστρου που είχε χάσει το εξωτερικό περίβλημα του υδρογόνου, αποκαλύπτοντας τον πυρήνα του από ήλιο.

Σε αντίθεση με ένα κανονικό σουπερνόβα τύπου Ia, το οποίο καταστρέφει το λευκό νάνο του, η έκρηξη ενός τύπου Iax, πιστεύεται ότι άφησε πίσω του ένα ταλαιπωρημένο μελανό λευκό νάνο.
Αυτό το νεκρό αστέρι έρχεται πίσω στη ζωή, καθώς εκρήγνυται, και οι αστρονόμοι του έχουν δώσει το παρατσούκλι "αστέρι ζόμπι."

Οι αστρονόμοι ελπίζουν στα νέα ευρήματά τους που θα ωθήσουν την ανάπτυξη βελτιωμένων μοντέλων για αυτές τις εκρήξεις λευκών νάνων και μια πιο πλήρη κατανόηση της σχέσης μεταξύ του Τύπου Iax και του κανονικού σουπερνόβα τύπου Ia και των προγόνων τους.

Τα αποτελέσματα της ομάδας θα δημοσιευτούν αύριο στο περιοδικό Nature.

Ο σπειροειδής γαλαξίας NGC 1309