Σπάνιο οπτικό φαινόμενο κάνει τον Ήλιο να φαίνεται τριπλός

Πρόκειται για την οπτική απάτη του «περήλιου» που οφείλεται στην αλληλεπίδραση του φωτός με παγοκρυστάλλους στην ατμόσφαιρα.

Ουλάν Μπατόρ 

Ήταν μια παράξενη χειμωνιάτικη μέρα στη Μογγολία, με τρεις Ήλιους να λάμπουν στον ανατολικό ουρανό. Στην πραγματικότητα, επρόκειτο για οπτική απάτη που οφείλεται στην αλληλεπίδραση του φωτός με παγοκρυστάλλους στην ατμόσφαιρα.

Το φαινόμενο 

Σύμφωνα με το παραπάνω βίντεο που αναρτήθηκε στο Γιουτιουμπ, η τοπική μετεωρολογική υπηρεσία έκανε λόγο για το φαινόμενο του «αντήλιου», φωτεινές κηλίδες που εμφανίζονται στον ουρανό λόγω της διάθλασης του φωτός από παγοκρυστάλλους.

Το αντήλιο, όμως, εμφανίζεται μόνο στην αντίθετη πλευρά του ουρανού σε σχέση με τον Ήλιο. 
Το πιθανότερο είναι ότι το τριπλό ξημέρωμα στη Μογγολία ήταν το παραπλήσιο φαινόμενο του «περήλιου», το οποίο μάλιστα είχε περιγράψει ο Αριστοτέλης στο έργο του Μετεωρολογικά (III.2, 372a14).

«Δύο ψεύτικοι Ήλιοι ανέτειλαν με τον Ήλιο και τον ακολούθησαν όλη την ημέρα μέχρι τη δύση» έγραψε ο μεγάλος φιλόσοφος και φυσιοδίφης. Σημείωσε μάλιστα ότι οι φωτεινές κηλίδες βρίσκονται δεξιά και αριστερά από τον Ήλιο, ποτέ από πάνω ή από κάτω του, και εμφανίζονται πιο συχνά την ώρα της ανατολής ή της δύσης.

Ο μηχανισμός

Ποιος όμως είναι ο μηχανισμός του περήλιου;

Στο παραπάνω βίντεο, ο πραγματικός ήλιος εμφανίζεται στο κέντρο, ανάμεσα στις δύο φωτεινές κηλίδες. 
Τα δύο επιπλέον «άστρα» εμφανίζονται όταν οι ακτίνες του Ήλιου συναντήσουν επίπεδους, εξαγωνικούς παγοκρυστάλλους. 
Οι κρύσταλλοι αυτοί διαθλούν, ή εκτρέπουν, τις ακτίνες του φωτός κατά τουλάχιστον 22 μοίρες, και δημιουργούν έτσι την εντύπωση της τριπλής λιακάδας.

Όταν οι παγοκρύσταλλοι έχουν τυχαία διάταξη στον αέρα, το φαινόμενο παίρνει τη μορφή ενός πλήρους κύκλου που περιβάλλει τον Ήλιο. Συχνά όμως οι κρύσταλλοι ευθυγραμμίζονται στον κατακόρυφο άξονα, οπότε δημιουργούν τις δύο κηλίδες στο ίδιο ύψος που βρίσκεται και ο Ήλιος. Το περήλιο μπορεί να εμφανιστεί σε οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες, οπουδήποτε στον κόσμο, λόγω παγοκρυστάλλων σε σύννεφα μεγάλου υψομέτρου. Μπορεί όμως να εμφανιστεί και σε συνθήκες ψύχους, όταν υπάρχουν παγοκρύσταλλοι στο κατώτατο τμήμα της ατμόσφαιρας.

Το περιήλιο, όπως και το αντήλιο, είναι παραλλαγές ενός φαινομένου γνωστού με τον γενικότερο όρο «άλως». 
Άλλες παραλλαγές μπορεί να εμφανίζονται στον ουρανό ως φωτεινοί κύκλοι, τόξα και κατακόρυφες γραμμές. 
Η αλληλεπίδραση του φωτός με την ατμόσφαιρα έχει πολλούς τρόπους να ξεγελά το μάτι.


Πηγή: ΤΟ ΒΗΜΑ