Eπιστημονικά συμπεράσματα από ερασιτεχνικά βίντεο

Τα ντοκουμέντα της πρόσκρουσης του μετεωρίτη στο Τσέλιαμπινσκ της Ρωσίαςέδωσαν πολύτιμα στοιχεία στους ειδικούς για την πορεία του αλλά και για την πολυμελή οικογένεια αστεροειδών «Απόλλων»

Στις 15 Φεβρουαρίου, 9.20 τοπική ώρα, μια τεράστια πύρινη μπάλα διέσχισε τον ουρανό πάνω από την περιοχή Τσέλιαμπινσκ της Ρωσίας. Επειτα, ο μετεωρίτης αυτός εξερράγη, δημιουργώντας ένα κρουστικό κύμα, που τραυμάτισε πάνω από 1.000 ανθρώπους.

Το περιστατικό κατεγράφη από εκατοντάδες ερασιτεχνικές κάμερες, με τα βίντεο αυτά να κυκλοφορούν σε όλο τον κόσμο μέσω του Διαδικτύου.

Την επόμενη ημέρα, ο Στίβεν Γκινς, συντάκτης του μπλογκ Ogle Earth, σημείωσε πως οι κάμερες διαμόρφωσαν αυθόρμητα ένα χρήσιμο δίκτυο πληροφοριών, που έδωσε αρκετά στοιχεία έτσι ώστε να μπορέσουν να υπολογιστούν η τροχιά και η ταχύτητα του μετεωρίτη.

Ο Γκινς χρησιμοποίησε τα στοιχεία που συλλέχθηκαν από τις ερασιτεχνικές λήψεις, σε συνδυασμό με την υπηρεσία Google Earth, για να ανασυνθέσει τη διαδρομή του μετεωρίτη, καθώς αυτός εισέβαλε στην ατμόσφαιρα. Τα αποτελέσματα των υπολογισμών του ταίριαξαν με εκείνα που συνέλεξε ο γεωστατικός μετεωρολογικός δορυφόρος Meteosat-9. Ο Χόρχε Ζουλουάγκα και ο Ιγκνάσιο Φερίν του Πανεπιστημίου της Αντιόκια στο Μεντεγίν της Κολομβίας εφάρμοσαν την ίδια μέθοδο για να υπολογίσουν την αρχική τροχιά του μετεωρίτη γύρω από τον Ηλιο.

Καταγραφή

Τα βίντεο από τις κάμερες κυκλοφορίας έχουν ακριβείς τοποθεσίες και ώρες καταγραφής. Η θέση της πρόσκρουσης του μετεωρίτη στο έδαφος είναι επίσης σημειωμένη από την τρύπα που άφησε στο στρώμα πάγου το οποίο καλύπτει τη λίμνη Τσεμπαρκούλ, 70 χιλιόμετρα δυτικά του Τσέλιαμπινσκ. Μαζί με τις τροχιές που εμφανίζονται σε διάφορα βίντεο στο YouTube, η ομάδα αυτή χρησιμοποίησε απλή τριγωνομετρία για να υπολογίσει το ύψος, την ταχύτητα και τη θέση του μετεωρίτη όταν αυτός έπεσε στη Γη.

Ο υπολογισμός της τροχιάς του μετεωρίτη γύρω από τον Ηλιο είναι μια πιο περίπλοκη υπόθεση. Αυτή εξαρτάται από έξι κρίσιμους παράγοντες, οι οποίοι πρέπει να εκτιμηθούν από τα διαθέσιμα δεδομένα. Οι περισσότεροι από αυτούς έχουν να κάνουν με το σημείο που ο μετεωρίτης γίνεται αρκετά φωτεινός έτσι, ώστε να είναι ορατός στα βίντεο. Το μέγεθος του μετεωρίτη, το υψόμετρο και το αζιμούθιο σε εκείνο το σημείο, το γεωγραφικό πλάτος και μήκος της Γης στο έδαφος από κάτω και η ταχύτητα είναι οι κρίσιμοι αυτοί παράγοντες.

Υπολογισμοί

«Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας, ο μετεωρίτης ξεκίνησε να γίνεται φωτεινός όταν βρέθηκε μεταξύ 32 και 47 χιλιομέτρων πάνω από την επιφάνεια της Γης», λένε οι Ζουλουάγκα και Φερίν, οι οποίοι υπολογίζουν την ταχύτητα μεταξύ 13 και 19 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Επειτα υπολόγισαν την πιθανή τροχιά του, εισάγοντας αυτές τις τιμές σε ένα ειδικό λογισμικό που έχει αναπτύξει το Ναυτικό Παρατηρητήριο των ΗΠΑ, το λεγόμενο NOVAS. Αυτό τους επέτρεψε να συμπεριλάβουν στις μετρήσεις τους την επίδραση της βαρύτητας της Σελήνης στην πορεία του μετεωρίτη, καθώς και άλλων οκτώ σωμάτων του ηλιακού μας συστήματος που ενδέχεται να επηρέασαν την τροχιά του.

Το συμπέρασμά τους είναι πως ο συγκεκριμένος μετεωρίτης ανήκει σε μια οικογένεια αστεροειδών που ταξιδεύουν κοντά στην τροχιά περιφοράς της Γης και ονομάζονται «Απόλλων». Είναι μια γνωστή οικογένεια αστεροειδών. Οι αστρονόμοι έχουν εντοπίσει πάνω από 240, που είναι μεγαλύτεροι από ένα χιλιόμετρο. Μικρότεροι μετεωρίτες που ταξιδεύουν δίπλα στη Γη είναι ακόμα πιο συνηθισμένοι. Οι αστρονόμοι πιστεύουν πως υπάρχουν περίπου 80 εκατομμύρια τέτοιοι, αντίστοιχου μεγέθους με αυτόν που προσέκρουσε στη Ρωσία.

* Από το The Physics arXiv Blog
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΣ – www.enet.gr - ogleearth.com