Η επιστημονική κοινότητα προσπαθεί να προβάλει τα επιτεύγματά της όσο καλύτερα μπορεί. Οπως συνέβη και με την πρόσφατη ανακάλυψη του τηλεσκοπίου στο Νότιο Πόλο, που σχετίζεται με τις απαρχές του Σύμπαντός μας. «Αυτό δεν σημαίνει ότι επιβεβαιώνεται και η γενική θεωρία της σχετικότητας. Μία θεωρία ποτέ δεν επιβεβαιώνεται. Τα πειραματικά δεδομένα μπορεί να συνηγορήσουν υπέρ μιας θεωρίας, δεν μπορούν να αποδείξουν μια θεωρία. Μπορούν όμως να την καταρρίψουν. Για παράδειγμα, η νευτώνεια θεωρία ίσχυε μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα -για 250 χρόνια- έως ότου ήρθε η ώρα να καταρριφθεί από επιστημονικές παρατηρήσεις τις οποίες ερμηνεύει η γενική θεωρία της σχετικότητας: ο Νεύτων εξηγούσε πως το μήλο πέφτει απ' τη μηλιά πρός τα κάτω, με κάποιον τρόπο λόγω βαρύτητας. Με τη γενική θεωρία της σχετικότητας ο τρόπος αυτός αλλάζει, αλλά σε πολύ μικρό βαθμό: η Γη παραμορφώνει το χωροχρόνο και το μήλο κινείται σ' αυτόν τον παραμορφωμένο χωροχρόνο. Αυτή είναι η διαφοροποίηση του θεωρητικού πλαισίου. Η ανακάλυψη των βαρυτικών κυμάτων μπορεί να καταρρίψει ή να συνηγορήσει υπέρ των προβλέψεων της γενικής θεωρίας της σχετικότητας»
Διαπίστωση: «Τα δεδομένα του πειράματος BICEP2 (Background Imaging of Cosmic Extragalactic Polarization) αποτελούν σίγουρα μια πολύ σημαντική ανακάλυψη. Οχι τόσο για την ανακάλυψη βαρυτικών κυμάτων, όπως ειπώθηκε, όσο για την επιβεβαίωση των κοσμολογικών θεωρητικών μοντέλων που σχετίζονται με τις απαρχές του Σύμπαντός μας», δήλωσε ο επίκουρος καθηγητής Αστροφυσικής, Μηχανικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοχάρης Αποστολάτος, με τον οποίο πριν από δύο εβδομάδες «σερφάραμε στα... κύματα του Σύμπαντος» -ο τίτλος του τελευταίου θέματός μας για τα βαρυτικά κύματα.
Το ζήτημα της ανίχνευσής τους, που συμπτωματικά τέθηκε από τη στήλη, ήρθε προσφάτως στην παγκόσμια επικαιρότητα, όταν ερευνητές του BICEP2 (τηλεσκόπιο μελέτης κοσμικής ακτινοβολίας στο Νότιο Πόλο) ανακοίνωσαν ότι εντόπισαν βαρυτικά κύματα από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας του Σύμπαντος, επιβεβαιώνοντας τη γενική θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν. Η ανακάλυψη αυτή λέγεται ότι ρίχνει περισσότερο φως στο μυστήριο της βαρύτητας και τις απαρχές της δημιουργίας του Σύμπαντος κατά τη Μεγάλη Εκρηξη. Είναι πολύ πιθανό οι εξελίξεις αυτές να οδηγήσουν σε ένα βραβείο Νόμπελ, εφ' όσον η ανακάλυψη θεωρηθεί πειστική από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα.
Το πείραμα BICEP2
Μερικές διευκρινίσεις εδώ από τον Θεοχάρη Αποστολάτο, καθηγητή με εξειδίκευση στα βαρυτικά κύματα: «Στην προκειμένη περίπτωση έχουμε να κάνουμε με έμμεση παρατήρηση βαρυτικών κυμάτων και όχι άμεση. Η έμμεση παρατήρηση βαρυτικών κυμάτων έχει επιτευχθεί στο παρελθόν και τα δεδομένα του πειράματος BICEP2 αποτελούν μια νέα έμμεση παρατήρηση αυτών των κυμάτων, μέσω των αποτυπωμάτων τους στο ταχύτατα εξελισσόμενο πληθωριστικό Σύμπαν κατά τη γέννησή του». (Σ.σ. πριν από περίπου 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια μέσα σε απειροελάχιστα κλάσματα του δευτερολέπτου γνώρισε μια ταχύτατη επέκταση σε μέγεθος -αποκαλείται εποχή πληθωρισμού, και έτσι εξηγείται γιατί σήμερα το Σύμπαν φαίνεται ιδιαίτερα ομοιόμορφο από άκρου εις άκρον.)
Ο Ελληνας επίκουρος καθηγητής αναφερόμενος στα περί Νόμπελ είπε: «Οι επιστήμονες Hulse και Taylor τιμήθηκαν το 1993 με το βραβείο Νόμπελ για παρατηρήσεις σχετικές με τα βαρυτικά κύματα. Επιστημονικότερα: για τη μελέτη δηλαδή ενός διπλού πάλσαρ από το 1974, το οποίο εξελίσσεται σύμφωνα με τις προβλέψεις της γενικής θεωρίας της σχετικότητας που επιβάλλει σε τέτοια συστήματα να χάνουν ενέργεια μέσω βαρυτικών κυμάτων. Βεβαίως, τα βαρυτικά κύματα του BICEP2 έχουν διαφορετική προέλευση από αυτά των Hulse-Taylor. Με άλλα λόγια, σχετίζονται με την εξέλιξη του Σύμπαντος και όχι κάποιων αστροφυσικών πηγών του, εντός αυτού. Παρ' όλ' αυτά παραμένουν έμμεσες αποδείξεις για την ύπαρξη βαρυτικών κυμάτων, τα οποία παραμένουν ακόμη μη ανιχνευθέντα».
Τα πειράματα ανά τον κόσμο, «τα οποία στοχεύουν στην απ' ευθείας ανίχνευση τέτοιων κυμάτων, συνεχίζουν να εργάζονται πυρετωδώς και δεν μπορεί κανείς να υποστηρίξει ότι προσπεράστηκαν από το BICEP2, και επομένως τα χρήματα που επενδύθηκαν στους ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων πετάχθηκαν στα σκουπίδια».
Εξάλλου, «η ανίχνευσή τους δεν αποτελεί ένα καπρίτσιο επιστημόνων, να δείξουν ότι απλώς υπάρχουν και επιβεβαιώνουν τις προβλέψεις της γενικής θεωρίας της σχετικότητας. Στόχος είναι η εκμετάλλευση της ανίχνευσης των βαρυτικών κυμάτων, προκειμένου να αποκτήσουμε μιαν εικόνα διαφορετική από εκείνη που έχουμε διαμορφώσει με τα πάσης φύσεως τηλεσκόπια που χρησιμοποιούμε». Πρόκειται «για μια εικόνα άκρως σκοτεινών αντικειμένων, όπως οι μαύρες τρύπες και οι αστέρες νετρονίων, που αποτελούν ίσως τα πιο εξωτικά αντικείμενα και προέκυψαν ως προβλέψεις της σχετικότητας. Δεν θα μπορούσαμε να έχουμε κάποια άλλη άμεση αίσθηση της ύπαρξής τους και των ιδιοτήτων τους, παρά μόνον μέσα από τη σύλληψη αυτών καθαυτό των βαρυτικών κυμάτων. Δηλαδή των ρυτιδώσεων του χρόνου που δημιουργούν δύο ή περισσότερα αντικείμενα όταν βρεθούν το ένα κοντά στο άλλο σε χορευτικές πιρουέτες».
Η θεωρία
Η ανάλυση της αρμονίας των βαρυτικών κυμάτων αναμένεται να μας προσφέρει ανεκτίμητες πληροφορίες σχετικά με τα μυστήρια που κρύβει το αχανές Διάστημα.
Για εμάς τους επιστήμονες, λέει ο καθηγητής, «ποτέ δεν επιβεβαιώνεται μια θεωρία. Τα πειραματικά δεδομένα μπορούν να συνηγορήσουν υπέρ μιας θεωρίας. Δεν μπορούν να την αποδείξουν. Μπορούν όμως να καταρρίψουν μια θεωρία, που λέει κάτι και υποστηρίζει πως κάποιο φαινόμενο συμβαίνει με κάποιον τρόπο. Αν εμείς παρατηρήσουμε μέσω πειραματικών μετρήσεων ότι αυτό ισχύει, δεν σημαίνει ότι η θεωρία είναι και σωστή».
Ο Αϊνστάιν είναι ένας μεγάλος επιστήμονας, πρωτοπόρος, αλλά τα ίδια τα βαρυτικά κύματα θα μπορούν να μας πουν εάν είχε «δίκιο» σε όλα όσα διατύπωσε.
ΠΗΓΗ: enet.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου