Αστρονομία: Σαν σήμερα 9 Νοεμβρίου (5)

Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2014

Σαν σήμερα 9 Νοεμβρίου (5)

1934,

γεννιέται ο διάσημος Αμερικανός αστρονόμος και συγγραφέας Κάρλ Έντουαρντ Σαγκάν, που προσπάθησε να φέρει την επιστήμη πιο κοντά στο ευρύ κοινό.

Γεννιέται ο Αμερικανός αστρονόμος Καρλ Σαγκάν (Karl Sagan, 1934 – 1996), που ασχολήθηκε με την κατανόηση της δημιουργίας της ζωής στον αρχέγονο πλανήτη μας. Σε συνεργασία με άλλους αστρονόμους επιβεβαίωσε, με ραντάρ, την ύπαρξη ορέων στον Άρη και της μεγάλης θερμοκρασίας στην επιφάνεια της Αφροδίτης.

Το 1969, ανέλαβε διευθυντής του Εργαστηρίου Πλανητικών Σπουδών του Κορνέλ και εργάστηκε για την προετοιμασία πολλών μη επανδρωμένων διαστημικών αποστολών στην Αφροδίτη και τον Άρη.
Ήταν ο εμπνευστής των προγραμμάτων ΣΕΤΙ και από τους δημιουργούς των μηνυμάτων που μεταφέρουν τα διαστημόπλοια «Πρωτοπόρος – 10 & 11» ("Pioneer – 11 & 12") και «Βόγιατζερ – 1 & 2» ("Voyager – 1 & 2").
Ασχολήθηκε επίσης με την προετοιμασία των επανδρωμένων πτήσεων στην Αφροδίτη και στον Άρη, με την εκλαΐκευση της αστρονομίας δια μέσου τηλεοπτικών προγραμμάτων όπως π.χ. της σειράς Κόσμος και έγραψε μεταξύ των άλλων: Ατμόσφαιρες του Άρη και της Αφροδίτης (1961), Εξερεύνηση πλανητών (1970), Κόσμος (1980), Η επαφή (1985), Ανοιχτόχρωμη γαλάζια κηλίδα (1995), Στοιχειωμένος κόσμος (1996).

1885

9 Νοεμβρίου 1885.

Γεννιέται ο Πρώσος καθηγητής των μαθηματικών Θεόδωρος Καλούζα.

Γεννιέται ο Πρώσος καθηγητής των μαθηματικών Θεόδωρος Καλούζα (Theodor Kalouza, 1885 – 1954), που ασχολήθηκε με την επίλυση των εξισώσεων της γενικής Σχετικότητας του Αϊνσντάιν, με την προσθήκη 5 διαστάσεων αντί των 4ων, που γνωρίζουμε σήμερα.

Η λύση αυτή είχε ως αποτέλεσμα να βρεθούν οι ίδιες λύσεις, που έβγαζε η επίλυση των εξισώσεων της τετραδιάσταστης Σχετικότητας, με τη διαφορά ότι στα αποτελέσματα αυτών των λύσεων παρουσιάζονταν επιπροσθέτως και οι εξισώσεις της θεωρίας του ηλεκτρομαγνητισμού.
Ο ηλεκτρομαγνητισμός, δηλ., έμοιαζε να είναι το αποτέλεσμα της «αόρατης» 5ης διάστασης του χωροχρόνου.

Τη θεωρία αυτή την άρχισε ο Καλούζα, όταν ήταν ακόμη νέος, το 1919, αναρωτώμενος τι μορφή θα είχαν οι εξισώσεις του Αϊνστάιν, αν γράφονταν για να περιγράψουν διαταραχές σε έναν 5διάστατο χωρόχρονο. Δεν είχε λόγο να πιστεύει ότι οι εξισώσεις αυτές θα είχαν ένα οποιοδήποτε νόημα για το φυσικό κόσμο, αλλά διερευνούσε την πιθανότητα από καθαρά μαθηματική περιέργεια.
Προς μεγάλη του έκπληξη ανακάλυψε ότι η 5διάστατη εκδοχή της γενικής θεωρίας της Σχετικότητας αποτελούνταν από τις γνωστές εξισώσεις της γενικής θεωρίας και μια ομάδα ακόμη γνωστότερων εξισώσεων, ακριβώς ισοδύναμων με τις ηλεκτρομαγνητικές εξισώσεις του Μάξγουελ.
Η ιδέα αναπτύχθηκε περαιτέρω από το Σουηδό φυσικό Όσκαρ Κλάιν (Oscar Klein), ώστε να συμπεριλάβει στοιχεία από την κβαντική θεωρία και έγινε περισσότερο γνωστή ως θεωρία Καλούζα – Κλάιν για Σύμπαν 5 διαστάσεων.

1964

9 Νοεμβρίου 1964.

Εκτοξεύεται το «Απόλλων – 4».

Εκτοξεύεται το «Απόλλων – 4», με ένα ομοίωμα της σεληνακάτου, η οποία προωθήθηκε για να πέσει ελεύθερα στη Γη.

Έτσι δοκιμάστηκε η αντιθερμική της αντοχή από την τριβή με την ατμόσφαιρα.

Ήταν η πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκε ο γιγαντιαίος πύραυλος «Κρόνος – 5», ο οποίος έθεσε το διαστημόπλοιο σε ύψος 16.000 χλμ.

Οι κινητήρες του διαστημοπλοίου λειτούργησαν κανονικά και τελικά ο μη επανδρωμένος θάλαμος ελέγχου πραγματοποίησε μια ασφαλή επανείσοδο στη ατμόσφαιρα και προσθαλασσώθηκε στον Ειρηνικό Ωκεανό, όπως είχε προγραμματισθεί, 8,5 ώρες μετά την εκτόξευσή του.

1967

9 Νοεμβρίου 1967.

Εκτοξεύεται για πρώτη φορά ο γιγαντιαίος πύραυλος της NASA «Κρόνος – 5».

9 Νοεμβρίου 1967.

Πρώτη πετυχημένη δοκιμαστική εκτόξευση του πυραύλου Saturn V στα πλαίσια της αποστολής Apollo 4. Εκτοξεύτηκε απο την εξέδρα 39, η οποία κατασκευάστηκε ειδικά για το μέγεθος του πυραύλου αυτού. Με 110 μέτρα μήκος είναι το μεγαλύτερο (και πιθανώς το τελευταίο τέτοιου μεγέθους) μηχάνημα που υπερνίκησε την βαρύτητα της Γης. Με 5 κινητήρες Rocketdyne F-1 και με ισχύ 3,500 τόνων, ο πρώτος όροφος οδηγεί με ακρίβεια τον βάρους 3,000 τόνων, πύραυλο. Με 13 (στις 13) επιτυχημένες εκτοξεύσεις, οδήγησε την ανθρωπότητα στο φεγγάρι

Εκτοξεύεται για πρώτη φορά ο γιγαντιαίος πύραυλος της NASA «Κρόνος – 5» ("Saturn – 5") και θέτει σε περιγήινη τροχιά, ύψους 16.000 χλμ., το διαστημόπλοιο «Απόλλων – 4». Ήταν ένας τριώροφος πύραυλος, μήκους 111 μ., διαμέτρου 10,1 μ. και βάρους 2.370 τόνους, που αργότερα μετέφερε τους αστροναύτες στη Σελήνη και σχεδιάστηκε από τον Βέρνερ Φον Μπράουν με τους συνεργάτες του, το 1962. Η τυχούσα έκρηξη ενός πυραύλου «Κρόνος – 5» θα αντιπροσώπευε σχεδόν το τέταρτο της ισχύος της βόμβας της Χιροσίμα.

Ο «Κρόνος – 1» εκτοξεύτηκε στις 27.10.1961, ήταν μη επανδρωμένος και είχε δυο ορόφους. Το ύψος του ήταν 49 μ., η διάμετρός του 6,58 μ. και το βάρος του 450 τόνοι. Είχε την ικανότητα να θέτει σε τροχιά ύψους 185 χλμ. ωφέλιμο φορτίο 12,2 τόνων.
Στη συνέχεια ακολούθησαν άλλοι βελτιωμένοι πύραυλοι «Κρόνος», μέχρις ότου ο «Κρόνος – 5», που έστειλε τα διαστημόπλοια «Απόλλων» όχι μόνο πέριξ της Γης, αλλά και μέχρι τη Σελήνη. Έτσι φθάνουμε στον Ιούλιο του 1969, που ο ίδιος πύραυλος έστειλε το «Απόλλων – 11» στην ιστορική προσεδάφιση στην επιφάνεια της Σελήνης. Το πρόγραμμα συνεχίστηκε μέχρι το 1972 με το «Απόλλων – 17» και, τέλος, με την αποστολή γύρω από τη Γη του Διαστημικού Σταθμού «Σκάιλαμπ» (το Μάιο του 1973).
Έγιναν συνολικά 12 εκτοξεύσεις του πυραύλου «Κρόνος – 5», στις οποίες περιλαμβάνονται 7 πτήσεις για τη Σελήνη καθώς και η εκτόξευση του τροχιακού διαστημικού σταθμού «Σκάιλαμπ».

2005
9 Νοεμβρίου 2005.
Εκτοξεύεται η διαστημική συσκευή της ESA «Βένους εξπρές».

Εκτοξεύεται η διαστημική συσκευή της ESA «Βένους εξπρές» ("Venus express" = «Ταχεία Αφροδίτη») προς τον πλανήτη Αφροδίτη στις 9.11.2005 από το κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ του Καζακστάν, με ένα ρωσικό πύραυλο «Σογιούζ – φρεγάτα».

Το βάρος της ήταν 1.240 κιλά, περιλαμβανομένων και 570 κιλών καυσίμων.

Στις 12.4.2006 άρχισε να περιφέρεται γύρω από την Αφροδίτη και να χαρτογραφεί την επιφάνειά της. Μέχρι το Μάιο του 2006, λάβαμε πολλές φωτογραφίες του πλανήτη, ενώ το όχημα βρισκόταν σε απόσταση 30.000 χλμ. από αυτόν.

Το «Βένους Εξπρες» της ESA, τον Απρίλιο του 2010, έδωσε μια σαφέστερη ένδειξη ότι η Αφροδίτη είναι γεωλογικά ενεργή. Νέες μορφές λάβας έχουν επισημανθεί να εκπέμπουν υπέρυθρη ακτινοβολία. Πράγμα που σημαίνει ότι έχουμε ακόμη εκρήξεις ηφαιστείων.

Και αυτό δεν συμβαίνει μόνο σε μια περιοχή, αλλά σ' ολόκληρο τον πλανήτη.

Χάρη στις συνεχείς παρατηρήσεις του «Βένους εξπρές» οι επιστήμονες μπόρεσαν να μελετήσουν λεπτομερώς και ένα ιδιάζον φαινόμενο της σκοτεινής πλευράς της Αφροδίτης: τη φωταύγεια οξυγόνου, που μετατρέπει τον πλανήτη σε «διαστημικό λύχνο».

To-New-Sas